Emlakçılık faaliyetlerine yeni düzenleme
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, 'Resmi Gazete'de yayımlanan 'Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik' değişikliği ile emlakçılık faaliyetlerinde hizmet kalitesinin artırılmasını, haksız rekabetin ortadan kaldırılmasını ve kayıt dışılığın önlenmesini amaçladık
Bakan Pekcan, Ticaret Bakanlığı'nca emlakçılık faaliyetlerine yönelik Resmi Gazete'de yayımlanan yeni düzenlemeye ilişkin yazılı açıklamada bulundu. Pekcan, emlakçılık sektörüne yönelik Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik değişikliğinin, sektör temsilcilerinin yanı sıra ilgili tarafların görüş ve katkılarının alınarak hazırlandığını bildirerek, "Düzenleme ile emlakçılık faaliyetlerinde hizmet kalitesinin artırılmasının, haksız rekabetin ortadan kaldırılmasının ve kayıt dışılığın önlenmesi amaçlandı. Düzenleme ile emlakçılık faaliyetlerinin adil rekabet koşulları altında, kolay, hızlı ve güvenli bir ortamda yapılmasını sağlamayı ve sektörün daha nitelikli hale getirilerek, sağlıklı bir işleyişe kavuşturulması hedeflendi" dedi.
Pekcan, 2019 yılında yaklaşık 2 milyon 400 bin gayrimenkul satışının yapıldığını ve bu satışların kayıtlı ekonomik değerinin yaklaşık 390 milyar lira olduğuna işaret ederek, şunları kaydetti:
"Ülkemizde gayrimenkul satışlarının yüzde 50'si emlak işletmeleri aracılığıyla yapılıyor ve emlakçılık faaliyetinde bulunan 60 binin üzerinde işletme bulunuyor. Ancak kayıt dışı faaliyetler nedeniyle bu sayının çok daha üzerinde kişinin taşınmaz alım satımı ile kiralanmasına aracılık ettiği tahmin ediliyor. Yaptığımız düzenleme ile şeffaf, hesap verebilen ve kayıt altında bir emlakçılık sektörü oluşturulmasını ve sektörün yakından takip edilerek, haksız rekabetin ortadan kaldırılmasını amaçlıyoruz. Hali hazırda faaliyette olan emlak işletmelerine yetki belgesi almaları için verilen geçiş süreci 31 Ağustos 2020 tarihinde sona erdi. Yetki belgesi almadan emlakçılık faaliyetinde bulunulamayacak ve yetki belgesi olmadan emlakçılık yapanlar hakkında idari yaptırım uygulanacak. Daha önce bir iş yerinde birden fazla emlak işletmesi faaliyet gösterse dahi bunlardan yalnızca biri için yetki belgesi veriliyordu. Bundan böyle aynı iş yerinde faaliyet gösteren tüm işletmeler için ayrı ayrı yetki belgesi verilecek. Bu sayede hem işletme ve sözleşmeli işletme ilişkisi takip edilecek hem de sektördeki tüm aktörler belgelendirilerek sektörde faaliyet gösterenlere ilişkin net verilere ulaşılacak."
Gelişmiş emlak piyasası bulunan ülke örneklerinde olduğu gibi Türkiye'de de emlakçılık faaliyetlerinin eğitimli, gerekli yetkinliğe ve iş tecrübesine sahip kişiler marifetiyle yürütüleceğini vurgulayan Pekcan, "Bundan böyle, yeni bir emlak işletmesi açılabilmesi için taşınmaz ticareti konusunda en az 100 saatlik eğitim alınması ve mezuniyet durumuna göre en az 12 ay veya 6 ay emlak danışmanlığı yapılmış olması gerekmektedir. En az 100 saatlik mesleki eğitim almayanlar ve mesleki deneyime sahip olmayanlar emlak işletmesi açamayacak. Ayrıca, emlak işletmesi sahipleri ile şirket yetkililerinin Seviye 5, emlak işletmesinde sigortalı çalışanların ise Seviye 4 mesleki yeterlilik belgesi ile faaliyet gösterme yükümlülüğü olacak. Bu sayede sektördeki iş gücünün niteliğine önemli katkı sağlanacak ve tüketicilerin daha kaliteli hizmet alması mümkün olacak" değerlendirmesinde bulundu.
Pekcan, 2018 yılında alım satıma aracılıkta hizmet bedeli üst sınırının yüzde 4, kiralamaya aracılıkta ise bu sınırın bir aylık kira bedeli olarak belirlendiğini hatırlatarak, şunları belirtti:
"Geçtiğimiz 2 yıllık süreçte, vatandaşlara ek hizmetler veriyormuş gibi göstererek bu sınırların üzerinde hizmet bedeli tahsil eden emlak işletmeleri görüldü ve bu duruma kesinlikle müsaade edilmeyecek. Emlak alım satımına aracılıkta yüzde 4 olan hizmet bedeli üst sınırı ile kiralamaya aracılıkta bir aylık kira bedeli olarak uygulanan hizmet bedeli üst sınırı etkin şekilde denetlenecek ve vatandaşlarımızdan bu sınırların üzerinde hizmet bedeli tahsil eden emlakçılara idari yaptırım uygulanacak ve bu uygulamada ısrar eden işletmelerin yetki belgeleri iptal edilecek. Bu sayede, hizmet kalitesinin artırılmasına ve tüketici mağduriyetlerinin önlenmesine katkı sağlanacağını ve mevzuata uygun faaliyet göstermeyen işletmeler sektörden arındırılacak. Taşınmaz ticaretine yönelik ilanlara ilişkin de ilk kez düzenleme yapıldı ve yetki belgesine sahip olmayan işletmeler ilan sitelerine üye olamayacak. Verilen tüm ilanlarda yetki belgesi numarasına yer verilmesi ve yetki belgesindeki işletme adı veya unvanının kullanılması zorunlu olacak. Taşınmaz ilanlarında, taşınmaza ilişkin bilgilerin eksik veya yanlış verilmesi ya da harita üzerinde taşınmazın yerinin hatalı işaretlenmesi gibi tüketicileri yanıltıcı hiçbir bilgiye yer verilemeyecek. Bu yükümlülüklere uymayan işletmelere bakanlığımızca idari para cezası uygulanacak. Diğer taraftan, işletmelerin taşınmaz satış ilanlarının yayınlandığı ilan siteleri; yetki belgesine sahip olmayan işletmeleri üye yapamayacak, ilanlara ilişkin talep ve şikâyetleri etkin şekilde sonuçlandıracak, ilan ve üyeliklere ilişkin ihtiyaç duyulan tüm bilgileri bakanlığa iletecek. Vatandaşlarımızın, ticari faaliyet kapsamında olmayan taşınmaz ilanlarına ise herhangi bir kısıtlama getirilmemektedir, bu ilanlar eskiden olduğu gibi verilmeye devam edecek. Yapılan düzenlemeler sayesinde yetkisiz verilen ve aldatıcı niteliği bulunan ilanların sebep olduğu haksız rekabet ve tüketici mağduriyetleri önlenirken, yetki belgesiz ticari faaliyetler de bakanlıkça takip edilerek, cezalandırılabilecek."
Pekcan, bugüne kadar yaptıkları tüm düzenlemelerde olduğu gibi ticarete ilişkin tüm süreçlerde bürokrasinin azaltılmasına yönelik bakanlıkça büyük gayret sarf ettiklerini belirterek, "Düzenleme ile yetki belgesi verilmesi ve yenilenmesinde de bürokratik süreçler azaltıldı. Bugüne kadar hem belediyeler hem de ticaret il müdürlükleri tarafından iki ayrı iş yeri kontrolü yapılmakta iken, bundan böyle bu kontrol yalnızca belediyeler tarafından ruhsat düzenlenmeden önce yapılacak. Yetki belgesine ilişkin işlemlerin tamamının bakanlığın internet adresi üzerinden ulaşılabilen Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemi (TTBS) üzerinden gerçekleştirilecek. İl müdürlüklerimiz, ilgili tüm kurumların mevcut elektronik sistemleriyle sağlamış olduğumuz entegrasyonlar sayesinde başvuruları hızlı biçimde sonuçlandıracak; ayrıca vatandaşlarımız da bu sistem üzerinden bir emlak işletmesinin yetki belgesine sahip olup olmadığını sorgulayabilecektir. Bu sayede daha kolay, hızlı, güvenli ve şeffaf emlakçılık sektörünün temelleri atılmış olacak" ifadelerini kullandı.