FED’İN JUMBO FAİZ İNDİRİMİ BİLE BIST 100’UN 10,000 PUAN DİRENCİNİ KIRMASINA YETMEDİ
Fed’in 50 baz puanlık politika faizi indirimin ardından, küresel borsalarda yaşanan hareketlilik bir ölçüde Borsa İstanbul’u da olumlu yönde etkilemesine karşın, BIST 100 endeksi geçen haftayı da 10,000 puanın biraz altında tamamladı. Spot altın ise hafta boyunca yeri rekorlar kırmayı sürdürdü. Gerek ABD Doları gerekse Euro, yatırımcısını sevindirdi. BIST 100 endeksi, en düşük 9,567.10 ve en yüksek 10,008.72 puanı gördükten sonra geçen haftayı, bir önceki hafta kapanışına göre yüzde 2.22 değer kazanarak 9,900.25 puandan tamamladı. 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı geçen hafta yüzde 1.92 artışla 2,866 TL'yi buldu. Hafta sonu bu rakam 2,875 TL düzeyindeydi. Cumhuriyet altınının satış fiyatı yüzde 3.33 yükselişle 19,124 TL'ye çıktı. Bir önceki hafta sonu 4,650 TL olan çeyrek altının satış fiyatı yüzde 3.23 artarak 4,800 TL'ye yükseldi. ABD Doları yüzde 0.56 değer kazanarak 34.1150 TL'ye, Euro da yüzde 1.17 artışla 38.0680 TL'ye çıktı. Yatırım fonları geçen hafta yüzde 1.89, emeklilik fonları ise yüzde 2.36 değer kazandı. Yatırım fonları içinde en çok kazandıran yüzde 4.40 ile 'hisse senedi' fonları oldu. TCMB’nin politika faizini yüzde 50 seviyesinde sabit bırakacağına zaten kesin gözüyle bakıldığından ötürü, herkesin gözü Para Politikası Kurulunun (PPK) karar metnindeydi. Piyasalar, karar metninde gevşemeye yönelik sinyaller aldı ya da öyle yorumlamayı tercih etti. TCMB'nin kararının yatırım araçlarına etkisinin, Fed’in jumbo faiz artırımı kadar etkili olduğunu söylemek pek mümkün değil. Bunun temel sebebi, Borsa İstanbul'un yatırımcıları çekecek herhangi bir hikâyesinin olmaması...
PİYASALAR PPK KARAR METNİNİ, YIL İÇİNDE FAİZ İNDİRİMİ İŞARETİ OLARAK YORUMLUYOR
TCMB şaşırtmayarak politika faizinde yine hamle yapmadı. Banka politika faizini yüzde 50 seviyesinde sabit tuttu. Böylelikle, TCMB birbirini izleyen altıncı toplantıda da politika faizi sabit tutmuş oldu. Anketlere katılan kurumların beklentisi de faizin sabit tutulacağı yönündeydi. Ancak, PPK karar metninde, söyleme ilişkin bazı değişiklikler dikkat çekti. Ağustos ayındaki karar metninde yer alan 'Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır' yorumunun, son metinde 'Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası araçları etkili şekilde kullanılacaktır" şeklinde değiştiği görüldü. Karar metninde, ağustos ayında aylık enflasyona dair göstergelerin bir bütün olarak incelendiğinde, ana eğilimin belirgin bir değişim sergilemediği belirtildi. 2023 Haziran ayında yapılan cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinin ardından ekonomi yönetiminin uyguladığı sıkılaştırmanın sonucu olarak TCMB, politika faizini sonuncusu mart ayında olmak üzere 4,150 baz puan yükseltmişti. Enflasyon mayısta yıllık yüzde 75.45'te zirve yaptıktan sonra, politika değişimi ve baz etkisinin de katkısıyla düşüşe geçerek ağustos ayında yüzde 51.97 olarak gerçekleşti. TCMB bu düşüşün yıl sonunda yüzde 38'e ulaşacağını öngörürken, piyasa katılımcıları anketine göre bu beklenti yüzde 43 civarında kalacağı yönünde. Kısa süre önce güncellenen OVP'deki yıl sonu tahmini ise yüzde 41.5 seviyesinde. Ancak, ekonomi yönetiminin enflasyona ilişkin tüm verilerde TÜİK’in rakamlarını dikkate aldığını ve bu rakamların olağanüstü makyajlı olduğunu hatırlatmakta fayda var. Hanehalklarının yıllık enflasyon beklentisi hâlâ yüzde 70’lerin üzerinde, reel sektörünkü de yüzdü 50-60 aralığında!
TÜKETİCİ GÜVENİ YÜZDE 2.4 ARTTI, AMA KÖTÜMSERLİK DEVAM EDİYOR
TÜİK, 2024 yılı eylül ayına ilişkin tüketici güven endeksi verilerini açıkladı. Tüketici eğilim anketi sonuçlarına göre, ağustos ayında 76.4 olan tüketici güven endeksi, eylülde yüzde 2.4 oranında artarak 78.2 seviyesine yükseldi. Bu sonuç, mayıs ayından bu yana görülen en yüksek seviye... Verilere göre, mevcut dönemde hanenin maddi durumu endeksi geçen ay 63.1’ken, eylül ayında yüzde 2.8 oranında artarak 64.8 seviyesine ulaştı. Bu, hanelerin mali durumlarındaki iyileşmeye işaret ediyor. Gelecek oniki ay içerisinde hanenin maddi durum beklentisi endeksi de ağustosta 76.6’yken, bu ay yüzde 1 oranında artış göstererek 77.4’e çıktı. Bu rakamlar, tüketicilerin gelecek aylarda mali durumlarında iyileşme bekledikleri anlamına geliyor. Ağustosta 71.5 olan gelecek oniki aylık dönemde genel ekonomik durum beklentisi endeksi, eylülde yüzde 4.2 artışla 74.5 seviyesine yükseldi. Yani tüketiciler, gelecek bir yıl içerisinde ekonomik koşullarda daha olumlu bir gelişme bekliyor. Ayrıca, gelecek oniki aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi endeksi ağustosta 94.3’ken, eylül ayında yüzde 2 oranında artarak 96.2 seviyesine çıktı. Bu da tüketicilerin dayanıklı mallara yönelik harcama yapma eğilimlerinin arttığının bir işareti. Tüketici güven endeksi, 0 ile 200 arasında değer alıyor ve 100’ün altındaki değerler tüketici güveninde kötümser bir durumu, 100’ün üzerindeki değerler ise iyimserliği gösteriyor. Eylül ayında 78.2 seviyesine ulaşan endeks, hala kötümser bölgede olsa da, artış trendi ekonomiye yönelik olumlu bir havanın oluştuğunu işaret ediyor.
ALTIN REKORA DOYMAK BİLMİYOR
Altın başta olmak üzere, gümüş ve diğer değerli metallarin fiyatlarında artışlar rekor tazeleyerek devam ediyor. Altın, Fed'in parasal gevşeme döngüsünü 50 baz puanlık bir indirimle başlatmasından bir gün sonra yayınlanan sağlıklı ABD iş verilerini değerlendiren piyasalarla birlikte bjr rekor daha kırdı. Spot altın haftanın son işlem gününde ons başına 2,606 dolardan işlem gördü. Ons altın ve dolar/TL ile yapılan hesaplamaya göre gram altın ise rekor kırarak 2,858 TL seviyesine kadar yükseldi. Pazar akşamı itibarıyla gram altın 2,875 TL seviyelerindeydi. Altın mayıs ayından bu yana en düşük seviyeye gerileyen işsizlik başvurularını gösteren verilerin ardından haftalık kazanç elde etme yolunda ilerliyor. Altın fiyatları, Fed'in parasal gevşemeye doğru agresif bir başlangıç olarak görülen yarım puanlık indiriminin hemen ardından çarşamba günü ons başına 2,600 doların üzerine çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşmıştı. Yine de, Fed Başkanı Jerome Powell'ın faiz indiriminin büyüklüğünün 'yeni bir tempo' olarak görülmemesi gerektiği konusunda uyarmasının ardından bu yükseliş kısa sürdü. Değerli metal bu yıl yaklaşık yüzde 20 yükseliş gösterdi. Altının yükseliş eğilimini destekleyen diğer faktörler arasında merkez bankaları ve Çin tüketicilerİinden gelen artan satın alımlarla Ortadoğu ve Ukrayna'daki çatışmalar yer alıyor. Şimdi gerek İsrail'in Lübnan'ı işgal etme ihtimalinin artması gerekse Rusya-Ukrayna savaşının hareketlenmesi ve belki de yayılması olasılıkları gündemde... Böylesi gelişmeler yaşanması durumunda, altının yeni rekor seviyelerini test etmesi garanti!