Bilim insanları vücudumuzun neredeyse her hücresinde yaşam talimatlarını içeren insan kromozomlarının barındırdıkları DNA'dan 20 kat daha ağır olduğunu keşfetti. Bu, genomun henüz keşfedilmemiş eksik bileşenlerinin olabileceğini düşündüren bir gelişme.
Yeni araştırma Neandertallerin Y kromozomunu modern insanlardan aldığını gösterdi
Tipik bir insan hücresi normalde 23 çift, yani toplamda 46 kromozom içerir ve bunların içinde 3.5 milyar molekül bazlı DNA çiftinden 4 kopya bulunur.
DNA'nın yanı sıra kromozomlar, DNA'yı okumak, hücre bölünmesini düzenlemek ve iki metrelik DNA ipliklerini hücrelerimizin her birine sıkıca paketlemek ve sarmak gibi çeşitli işlevlere hizmet eden proteinlerden oluşur.
University College London'ndan (UCL) bilim insanlarının öncülüğünde düzenlenen araştırmada bilim insanları, 46 kromozomun dağılımındaki elektron sayısını belirleyip, daha sonra bu ölçümle kütleyi hesaplamak için Birleşik Krallık'ın ulusal senkrotron tesisindeki (Diamond Light Source) güçlü bir X-ışınını kullandı.
Araştırmacılar elektron sayısını tahmin etmek için X-ışınının kırılıp kromozomlardan geçerken oluşturduğu örüntülerin bir araya getirildiği X-ışını pikografisi adı verilen bir teknik kullandı.
Bilim insanları, kromozomları hücre bölünme döngüsünün metafaz kısmı sırasında inceledi. Yani hücreyi iki yavru hücreye ayrılmadan hemen önceki, paketleme proteinlerinin DNA'yı çok derli toplu, belirgin yapılar halinde sardığı aşamada gözlemlediler.
Chromosome Research adlı bilimsel dergide yayımlanan bulgular, her bir hücremizdeki 46 kromozomun 242 pikogram (bir gramın trilyonda biri) ağırlığında olduğunu ve içerdikleri DNA'dan yaklaşık 20 kat daha ağır olduğunu ortaya çıkardı.
UCL'deki Londra Nanoteknoloji Merkezi'nden araştırmanın kıdemli yazarı Ian Robinson yaptığı açıklamada, "Bu, beklediğimizden daha ağır ve kopyalanırsa, kromozomlarda açıklanamayan fazla kütleye işaret eder" dedi.
Bilim insanları sonuçlara dayanarak henüz keşfedilmemiş eksik kromozom bileşenleri olabileceğine inanıyor.
Robinson, "Kromozomlar 130 yıldır bilim adamları tarafından araştırılıyor fakat bu karmaşık yapıların hala tam olarak anlaşılamayan kısımları var" dedi.
Araştırmacı, "İnsan Genom Projesi'nden DNA'nın kütlesini biliyoruz ancak bu DNA'yı içeren kromozomların kütlelerini ilk kez tam olarak ölçebildik" diye ekledi.
Araştırmacılara göre bu gizemli kütlenin kaynağının ortaya çıkarılması için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var ve bunların insan sağlığına dair önemli sonuçları olabilir.
UCL Londra Nanoteknoloji Merkezi'nde doktora öğrencisi ve çalışmanın başyazarı Archana Bhartiya, açıklamasında "Tıp laboratuvarlarında hastalardan alınan numunelerden kanser teşhisi için pek çok sayıda kromozom çalışması yapılıyor. Bu nedenle kromozomları görüntüleme kabiliyetimizdeki herhangi bir gelişme epey değerli olacak" ifadelerini kullandı.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.