Koronavirüs (Kovid-19) salgını tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de bir yılı aşkındır etkisini ciddi olarak sürdürüyor. Sokağa çıkma kısıtlaması kararlarıyla restoran, eğlence mekanları, birçok işletmeler vaka ve ölümlerin arttığı dönemlerde bir bir kapatıldı. Pandemi döneminde kapalı olan sektörlere iktidar tarafından gerekli destekler yapılmadığı için sektörler ve çalışanlar çok zorlu bir süreç geçirdi. Binlerce iş yeri kapatılırken, yüzbinlerce çalışan ise işsiz kaldı.
Bir yılı aşkın süredir eğlence sektörü kapalı iken, çalışan binlerce müzisyen de müzik yapamadıkları için zor günler geçiriyor. Diğer sektörler gibi müzisyenler iktidardan ekonomik destek alamadı. Ekonomik sorunlar yaşayan müzisyenler kirasını ödemek için müzik aletlerini ve ev eşyalarını satmak zorunda kalırken, pandemi sürecinde ise 100’den fazla müzisyenin intihara sürüklendi. Van’da yıllardır müzisyenlik yapan sanatçılar, pandemi sürecinde iktidarın kendilerine sırt çevirdiğini söyledi.
İntihara sürüklenen müzisyenlere bir bütünlük içerisinde bakılması gerektiğini anlatan Müzisyen Mazlum Anaç, intiharların politik nedenlerinin olduğunu dile getirdi. Müzik sektörünün dünyanın en büyük sektörlerinden biri olduğunu vurgulayan Anaç, “Pandemide müzisyenler çok etkilendi. Müzisyenlerin geçimlerini sağladığı tüm alanlar kapatıldı. Buna dönük alternatif bir seçenek ve toplumsal bir dayanışma da ortaya çıkmadığı için bir tahribat yaşandı. Birçok müzisyen evine ekmek bile götüremedi. Bunun politik nedenleri de vardı. Bu mevcut düzende topluma değer vermeyen bir düzen var. İnsanlar intihar ediyor. Bir insanın intiharı toplumun intiharı anlamına gelir” dedi.
Kültür Bakanlığı Yunus Emre Vakfı adı altında müzisyenlere bin TL yardımın yapıldığını belirten Anaç, bu paranın bir işe yaramadığını, Kültür Bakanlığı’nın buna dönük bir bütçesinin olması gerektiğine dikkat çekti. Uzun vadeli bir çözümün üretilmesi gerektiğini belirten Anaç, “Türkiye’de sayısı yüz binlere yakın müzisyen var. Bu süreçte müzisyenlere yapılan yardımlar yeterli olmadı. Artık paranın değeri kalmadı. Müzisyenlerin aldığı destek, ya krediye ya da borçlarına gitti. Bir çözüm arıyorlarsa uzun vadeli bir çözüm bulmaları gerek. Son süreçte 3-5 bin arasından bir hibe desteği verileceği söylendi. Bunu da vergi mükellefi olan kişilere verecekler. Şu an da birçok müzisyen sigortasız bir şekilde çalışıyor. Yapılan yardımlar, sigortalı ve vergi veren kişilere gidiyor. Bu para ihtiyacı olanlara değil parası olanlara veriliyor” diye konuştu.
Devletin parası olanın yanında durduğunu dile getiren Anaç, son olarak şunları söyledi: “Kapitalist kesimin en çok düşman olduğu yerler toplumsal bağlar ve insani duygulardır. ‘Biz yardım ettik’ diyorlar ve insanları bir dilenci kültürüne alıştırıyorlar. Müziğin susması insanlığın susması anlamına gelir. Her toplumun kendi içinde bir müzik sesi vardır. Bunlar susarsa müzik de susar. Toplumsal bağlarımızı güçlendirmek için kolektif bir şekilde dayanışma içinde olmamız gerekiyor. Kendimizle yüzleşmemiz gerekiyor, neticede insanlar ölüyor ve intihar ediyor.”
Pandemi sürecinde kendisi gibi birçok müzisyenin evine ekmek götüremez duruma geldiğini anlatan Müzik Yönetmeni ve Bestekar Orhan Aydın ise, bu süreçte kimsenin kendilerine yardım etmediği ifade etti. Borçlarından dolayı kendi enstrümanını satmak zorunda kaldığını belirten Aydın, “30 yıldır müzikle uğraşıyorum. Pandemi sürecinde hiçbir arkadaşımız çalışmadı. Müzisyenler çok kötü bir süreçten geçiyoruz. Büyük bir mağduriyet yaşadık. Bu süreçte insanlar ekonomik sıkıntılardan dolayı intihar etti. Devletin bize verdiği bin TL yardım neye yetecek? Her ailede 10 nüfus var. Bu para neye yetecek? Ekonomik sorunlardan dolayı orgumu satmak zorunda kaldım” diye konuştu.
Müzik yapamayan müzisyenlerin, başka işlerde çalışmak zorunda kaldığını aktaran Aydın, hem devletten hem de iş insanlarından müzisyenlere sahip çıkmalarını istedi. Aydın, ekonomik kaygılar yerine müzikle uğraşmak istediklerini dile getirdi. Aydın, “Devletin bize yardım etmesini istiyoruz. Ben diyaliz hastasıyım. İlaçlarımı dahi alamayacak duruma geldim. Enstrümanlarımız bizim can damarımızdır. Artık sazımızı kırmayalım, bu zor günlerde bize sahip çıksınlar” diye belirtti.