Bazı ihracatçılar yedek akçelerin 500 milyon TL’yi aştığını, bazıları ise 1 milyar TL’ye yaklaştığını söylüyor. Buradaki paranın önemli kısmını depremzedeler için harcamak isteyen ihracatçılara, “Öncelikle ihracatçı birliklerinin yönetim kurulu, denetim kurulu ve yedek üyeleri kişi başı 50’şer bin TL versin. Toplanan para kadar da yedek akçeden kullanırız” görüşü tepki topladı.
Depremzedelere yapılacak yardım İGE’den daha önemli
EKONOMİ gazetesine konuşan ihracatçılar, öncelikle ihracatçının kendi parasını harcamak için bakanlıktan onay alınmasına karşı olduğu belirtiliyor. Yedek akçeyi kullanmak için ‘önce siz para toplayın’ denilmesine tepki gösteren ihracatçılar, “Para zaten bizim. Bu paraları harcayamadığımız için yedek akçede duruyor. Ticaret Bakanlığı, yedek akçeleri İhracatı Geliştirme AŞ’ye (İGE) vermek istiyor. Bu durum zaten depremden önce açıkça belirtilen bir duruştu. Ancak içinde bulunduğumuz durum çok hassas. Bugün kredi kefalet desteği olmadan ihracatçı işlerini bir şekilde yürütür ama depremzedeler yardımlar olmazsa ayakta kalamaz” diye konuştu
İstenilen para toplanamadı
İhracatçılardan kişi başı 50’şer bin TL toplama önerisi henüz istenilen karşılığı bulmadı. TİM’e bağlı 61 ihracatçı birliği bulunuyor. Her birlikte yönetim kurulu üyeleri, denetim kurulu üyeleri ve yedek üyeler dahil 27 ihracatçı var. Bir ihracatçı birliğinde 1 milyon 350 bin TL toplanması, toplamda ise 82 milyon 350 TL’ye ulaşılması hedefleniyordu. Toplanan para kadar da yedek akçeden kullanılacak para ile birlikte depremzedelere yapılacak yeni yardımın 164 milyon 700 bin TL olması bekleniyordu. Ancak yaklaşık iki haftadır gündemde olan konuya ilişkin toplanan yardımın yaklaşık 10 milyon TL olduğu belirtiliyor. Yine EKONOMİ’ye konuşan bir ihracatçı birliğinin yönetim kurulu üyesi ise şunları söyledi: “Niyetin olumlu olduğunu düşünmüyoruz. Yedek akçeler bizim paramız. Onları kullanmadığımız için orada duruyor ve bizim yapacağımız yardımdan çok daha büyük bir para var. Bu parayı kullanmak için ‘önce sizin performansınızı bir görelim’ demek kadar kötü bir yaklaşım olamaz.”
6 aylığına etkinlikler iptal edildi, ihracatçı tepkili
Ticaret Bakanlığı, 1 Ocak 2023’te geçerli olmak üzere TİM ve ihracatçı birliklerini bütçelerine üst limit getirmiş, bazı tasarruf tedbirleri almıştı. Buna göre, artık ihracatçı birlikleri önceki yılın bütçesinin yüzde 10’u, TİM ise yüzde 15’i kadar harcama yapabiliyor. Depremin ardından tasarruf tedbirlerini artıran Ticaret Bakanlığı, daha önce onay verdiği çalıştayları da iptal etti. 6 ay boyunca fuar, ticaret heyeti gibi doğrudan ihracata yönelik etkinlikler dışında diğer etkinliklerin yapılmaması istendi. Çalıştayları ve diğer etkinlikleri iptal edilen ihracatçı birlikleri yöneticileri ise, “O zaman üyelerden de aidat almayalım. Zira bütçemizi onlardan aldığımız aidatlarla oluşturuyor, onlar için harcıyoruz. Harcama yapılacak etkinlik yoksa aidat almaya da gerek yok” diyerek tepki gösteriyor.