Tunceli'de tek kadın bağlama yapımcısı: Öğretmek için kapım herkese açık
Tunceli'nin tek kadın bağlama yapımcısı olan Senem Arın, kadınların bağlama yapımına daha çok ilgi göstermesi gerektiğini belirterek, bağlama yapımını öğretmek için kapısının herkese açık olduğunu söyledi.
Tunceli’de tek kadın bağlama yapımcısı olan Senem Arın (24), bağlama yaparak ağaca ses veriyor. Bununla birlikte bağlama tamiri de yapan Arın, "bir süre sonra sıkılır bırakırsın" sözlerine inat bağlama yapma sevdasını sürdürüyor.
Lise yıllarında bağlama çalmayı öğrenen Arın, 2014 yılında Adıyaman’da Batı Müziği Konservatuarı'nda eğitim gördüğü sırada tanıştığı bağlama yapımcısından etkilenir. Konservatuarı yarıda bırakan Arın, daha sonra İzmir’de 2015 yılında Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı Çalgı Yapımı ve Onarım Bölümü’nden eğitimine devam eder. Mezun olduktan sonra bağlama yapımında ustalaşan Arın, Dersim merkezde bağlama atölyesi kurdu.
Bağlamayla arasındaki tutkuyu “Telli kuran” olarak tanımlayan Arın, mesleği gelecek nesillere aktarmak için ders veriyor.
Küçüklüğünden bu yana bağlama sesiyle büyüdüğünü anlatan Arın, cem tutulduğunda, ibadet yapıldığında ve deyişlerin bağlama eşliğinde söylendiğini hatırlattı. Bağlamanın Alevilik kültürüyle birlikte hayatının bir parçası haline geldiğini dile getiren Arın, “Evlerde bir muhabbet ortamı olduğunda da yine bağlama aktif rol onuyordu. Halkımızın dediği gibi bağlamaya ‘telli kuran’ deriz. Asılında bizim yol göstericimizdir. Böylece nasıl yapıldığını, neyle yapıldığını, sesinin nasıl çıktığını her zaman merak etmişimdir. Adıyaman’da konservatuar okuduğum dönemde iki parmağını marangozluk yaptığı zamanlarda kaybeden bağlama yapan bir ustayla tanıştım. Yaşadığı olumsuzluklara rağmen bağlama yapımını bırakmamış. Enstrümanı 3 parmağıyla çalıyordu ve kontrollerini yapıyordu. Bu şekilde görmek beni çok etkiledi ve konservatuarı bırakıp çalgı yapım bölümüne hazırlandım. İzmir’de bağlama yapımını öğrendikten sonra hiç bırakmadım” diye belirtti.
Bağlama yapımından, çalmasına, tamirine kadar ustalaştığını belirten Arın, bir bağlama yapımının iki ay sürdüğünü söyledi. Enstrümanı sahibine verdiği zaman burukluk duyduğunu ifade eden Arın, fakat emeğinin sonucunu görmekten mutluluk duyduğunu vurguladı. Kurduğu atölyede birçok kişiye ulaşıp bağlama yapımını öğretmek istediğini anlatan Arın, “Kadınlar başta olmak üzere birçok insan kazanmak istiyorum. Mesela üniversitede 8 erkek ve sadece 2 kadın vardık. Neden daha fazla olmasın, neden artmasın. Özellikle kadınlarımızın bu alana yönelmesini istiyorum. Sadece erkeklerin yaptığı bir iş olarak görülmesini istemiyorum. Böyle bir algıyı yeni nesilde çok görmedim ama yaşlılarımızda tabii ki bu algı var. İsteyen herkes bu algıları yıkabilir. Kadınlarımız toplumun temelini oluşturuyor. Bu bilince sahipken neden yanlış algıları yıkmayalım. Güzel tepkiler alıyorum. Okul döneminde ‘yaparsın yarıda bırakırsın, yapamazsın’ diyen bağlama ustaları oldu. Çünkü genelde bunları söyleyenler erkelerdi. Dersimde gördüklerinde çok şaşırıyorlar. Bu şaşkınlık zamanla yerini alışılmışlığa bırakacak” diye konuştu.
Aldığı olumlu tepkilerle bağlama yapım derslerine birçok kişinin katılacağı beklentisi içerisinde olduğunu dile getiren Arın, şuan bağlama icra dersleri verdiğini belirtti. İleriki aşamalar için hazırlıklarının devam ettiğini söyleyen Arın, şöyle devam etti: “Çalgı yapım hazırlık kursları da vereceğim. Doğuda bu bölümü okumak isteyen ve hazırlanamayanlar var. Ben hazırlandığım zaman bilgi alacak kimseyi bulamadım. Bu yüzden İzmir’e gitmek zorunda kaldım. Şu an ben buradayım, bu alanda insanlara yardımcı olabileceğim. Öğretmek için kapım her zaman açık.” (MA / Ayşe Sürme)