Başkan Akboğa’dan kira zammı çağrısı!
Hakkari Esnaf ve Sanatkarla Odası Başkanı İsmail Akboğa, yaklaşan yeni yılda kira artışlarına makul oranda zam yapılmasını talep etti.
Başkan Akboğa, yaptığı yazılı açıklamada toplum olarak ekonomik açıdan zor süreçler geçirdiğini söyledi.
Ülkece içinde bulunduğu ekonomik sıkıntılar yediden yetmişe herkesi etkilediğini ifade eden Akboğa, açıklamasının devamında şunları kaydetti.
‘’ Bu sürecin vatandaşlarımıza, esnaflarımıza, küçük-büyük hemen her işletme ve çalışanlarına, öğrenciden ev hanımlarına hatta yeni doğan bebeklerden ömrünün son demlerine gelmiş tüm insanlarımıza kadar yansıması olmuştur. Tüm insanlarımız bu sıkıntılarını çözebilecek veya daha kolay atlatmalarını sağlayacak yollar arıyor. Bazıları temel ihtiyaçlarını kısarken bazıları da ekonomik sıkıntısının faturasını sahip olduğu mülkün kiracısına yükletiyor. Ev, dükkân, depo veya benzeri mekanların sahipleri çoğunlukla ekonomik zorluklarını kira fiyatlarına zam yaparak kolaylaştırma yolunu seçiyor. Peki bu ne kadar adil?
Hakkari’de son yıllarda alışkın olmadığımız durumlara şahitlik ediyoruz. Ev, dükkan vb. yer kiralarının anormal seviyelerde arttığı, absürt ultra yüksek rakamlara çıktığına tanık oluyoruz. Halkımız daha önce bu tür kira artışlarına hiçbir vakit denk gelmemiştir. Zira kentimizin kaynakları belli, imkanları sınırlıdır. Bu nedenle yoksulluk ve yoksunluk konusunda fazlasıyla deneyimliyiz. Ama bu eksiklikler hiçbir vakit ne kiralar ne de yiyecekler üzerinden kapatılmaya çalışılmadı. Çünkü Hakkari, birbirinin halinden anlayan insanların kentidir. Ancak geldiğimiz şu an ki durumda bu deyimi hak etmiyoruz. Kentimizin mevcut koşulları göz önünde tutulmaksızın yapılan zamlar halkın belini büktü. Her gün meyveye, sebzeye zam gelir gibi kiralara da zam yağıyor. Zira devletin daha önce koyduğu %25’lik kota kalktı. Mülk sahiplerinin vicdanına bırakılan kira artışlarının birçoğu ne yazık ki merhametin kıyısından bile geçmiyor. Bu nedenle bir ev sahibi olmayan her vatandaş ancak kirasını ödeyebilmek için çalışıyor. Çünkü yüksek kira ve aidatlar gelirin çoğuna tekabül etmektedir.
Hakkari ili sanayi, turizm vb. birçok alana ait imkanlardan yoksun bir şehirdir. Bu yoksunluk nedeniyle iş olanakları kısıtlı ve verimsizdir. Var olan işlerde yüksek kazanç getirisi bulunmamaktadır. Asgari maaş veya daha az ücretlere çalışan binlerce insan barınma, beslenme, eğitim vb. temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanmaktadır. Bilhassa barınma maliyetinin yüksek kiralarla imkansızlaştırılması bu vatandaşlar için insani yaşam standartlarını dahi sağlamakta güçlük yaratmaktadır. Üstelik söz konusu durum sadece kirada oturan vatandaşlar için değil; evine, ailesine ekmek kazanmak için uğraşan esnaflar için de zor koşullar doğurmuştur.
Dükkan, depo, ofis vb. mülk sahiplerinin yaptığı kira zamları esnafı iş yerlerini kapatma durumuna kadar getirmiştir. Özellikle küçük esnafın zarar gördüğü bu zamlarla halkımıza yıllardır hizmet veren dükkanlar kazançları ile maliyetlerini denkleştirememektedir. Kiraların maliyetlere yüklediği yüksek rakamlar esnaflık yapmanın önünde büyük engeller oluşturmaktadır. Diğer yandan esnaflar yüksek kira zamlarıyla baş etmek için ürün fiyatlarını arttırmakta bu da zincirleme olarak yeniden mülk sahibi dahil tüm halkın cebine yansımaktadır. Yüksek fiyat ürünler satılmadığı için çalışan işten çıkarılmakta ve bu da kira ödemek zorunda olan birçok insanın işsiz ve evsiz kalmasına sebep olmaktadır. Şimdi bu hesaplama ile mülk sahibi sadece kiracısına mı zam yapmakta yoksa yaptığı zam tüm halka mı mal olmaktadır?
Sözü geçen kira artış oranları yüzde yüzleri, yüzde iki yüzleri bulmaktadır. Bu şekilde bir gidişatın kente ve halka vereceği zarar göze alınamaz. Halk olarak birlik olmamız ve bu ekonomik zorlu süreçten dayanışma ve destekle kurtulmamız gerekmektedir.
Esnaflarımız, kirada oturan vatandaşlarımız adına bu hususta hassasiyet bekliyoruz. Kira artışları konusunda daha makul oranlarda zam yapılmasını istiyoruz. Bu oranın belirlenmesinde TEFE-TÜFE oranlarının baz alınmasını talep ediyoruz. Nitekim bu oranların üstünde yapılan zamlar hukuksuz ve etik dışıdır. Hepimizin aynı ekonomik süreçlerden geçtiğini unutmadan, kendi zorluklarımızı başkalarına yükletmeden dengeli kararlar alınmalıdır.
Hakkari’de yüzyıllardır yaşayan kültürü koruyarak halkın birbirine anlayışlı ve destekleyici olması büyük önem taşımaktadır. Küçük esnafların ezilmeden çalışabilmesi, kiracıların ay sonunda ailesinin temel ihtiyaçlarından kısmadan kirasını ödeyebilmesi, insani yaşam şartlarının altında hayatlara dönüşmeden bu kira artışlarına son verilmelidir. Hepimiz aynı kentin insanlarıyız. Birbirimizi ezmek yerine sahip çıkıp destek olalım. Hakkari halkı vicdanlı ve yardımseverliğini yeniden göstermelidir.'' diye konuştu.